Հ. Թումանյան. Զատկի առիթով

1.    Սուրբ Հարության տոն` Զատիկ /ընթերցարան/

2. Ընտանեկան նախագծեր  (Կետերից ընտրի՛ր մեկը կամ մի քանիսը, տեսանյութով, ռադիոնյութով  ներկայացրո՛ւ արդյունքները:)

  • Զատկածեսն իմ  ընտանիքում՝ զատկախաղեր, ձվախաղեր, զատկական-ընտանեկան ավանդույթներ։ Մենք զատկախաղեր խաղացինք, ձվախաղեր։ Ընտանեկան ավանդույթ չկա։
  • Ընտանիքի անդամների հետ հորինի՛ր զատկական հանելուկներ: Ո՞վ է հարոթյուն առել զատիկին։ Զատիկին ին՞չ են ուտում։
  • Ստեղծի՛ր  ամենա…ընտանեկան զատկաբառարանը:
  • Հարցազրույցներ կազմակերպի՛ր-իրականացրո՛ւ տատիկ-պապիկների  հետ Զատկի տոնի մասին (ինչպե՞ս  էին նշում Զատիկը (երբ տատիկ-պապիկները փոքր էին), զատկական խոհանոց, արդուզարդեր, երգեր, ասիկներ, բարեմաղթանքներ…)

Մաթեմատիկա

1․ Կատարի՛ր կոտորակների հանում

  • 2/3 – 2/10= 14/30
  • 3/5 – 1/3= 2/15
  • 4/5  – 2/4= 1/20
  • 2/3 – 1/4=5/12
  • 3/5 – 1/4=7/20
  • 2/5 – 1/3 =1/15
  • 1/3 – 1/4=1/12
  • 4/5 – 2/3=2/15
  • 1/2 – 1/3=1/6
  • 3/5 – 1/5=2/5
  • 1/2 – 1/4=1/4
  • 5/9 – 1/3=2/9
  • 7/20 – 3/20=4/20
  • 16/27 – 1/9=13/27
  • 3/5 – 13/45=14/45
  • 1/3 – 8/27=1/27
  • 7/10 – 3/5=1/10
  • 11/12 – 11/18=11/36
  1. Կատարի՛ր կոտորակների գումարում
  2. 3/8 + 1/4 =3/8+2/8=5/8
  3. 2/3 + 8/9 =6/9+8/9=14/9
  4. 5/6 + 7/12 =10/12+7/12=17/12
  5. 4/10 + 3/5 =4/10+6/10=10/10=1
  6. 1/2 +3/4 =2/4+3/4=5/4
  7. 2/3 + 1/2 =4/6+3/6=7/6
  8. 7/11 +2/5 =35/55+22/55=57/55
  9. 1/4 + 4/7 =7/28+16/28=23/28
  10. 2/3 + 2/6 =4/6+2/6=6/6=1
  11. 3/5 + 1/2 =6/10+5/10=11/10
  12. 1/4 +11/12 =3/12+11/12=14/12
  13. 3/4 + 5/6 =9/12+10/12=19/12
  14. 4/5 + 2/3=14/15+10/15=24/15
  15. 1/2 + 3/8=8/16+6/16=14/16

1910 թվականի ձմեռը շատ խստաշունչ էր Ռուսաստանում: Մոսկվայից 20 կմ հեռու գտնվող մի հաջողակ և հայտնի հյուրանոցի համար վատ ժամանակներ էին: Շաբաթներ շարունակ ոչ ոք չէր մնում այնտեղ, և հյուրանոցի տերն աշխատանքից ազատել էր աշխատակիցներից շատերին:

Մի երեկո նա զարմացավ` լսելով դռան թակոցը: Դուռը բացելով` նա տեսավ ալեխառն մորուքով, ցնցոտիավոր մի ծերունու: Ծերունին մի քանի օր դրսում` ձյան տակ էր եղել: Նա սառած էր և համարյա սովամահ: Նա հարցրեց, թե հյուրանոցի տերը կարո՞ղ էր իրեն ուտելիք և մի գիշերվա օթևան տալ:

«Իհարկե, կարող եմ,- ասաց հյուրանոցի տերը:- Մի գիշերվա օթևանի և ճաշի գումարը կկազմի 3 ռուբլի: Կարո՞ղ եք վճարել»: Ծերունին խոստովանեց, որ դրամ չուներ, սակայն եթե իրեն վռնդեին, ապա նա հաստատ ցրտամահ կլիներ:

Հյուրանոցի տերը խղճաց ծերունուն և ներս հրավիրեց նրան: Տարավ ծերունուն խոհանոց, որտեղ օջախի վրա եփվում էր բորշչ` ճակնդեղով ապուր: Հյուրանոցի տերը լցրեց մի մեծ թաս ապուր, ավելացրեց թթվասեր, այցելուին տվեց տարեկանի կես հաց: Ծերունին շատ քաղցած էր և արագ կերավ ապուրն ու հացը: Հյուրանոցի տերը ծիծաղեց` տեսնելով, որ ճակնդեղը ծերունու մորուքի վրա լաքա էր թողել:

Ցնցոտիավոր ծերունին շնորհակալություն հայտնեց հյուրանոցի տիրոջը ճաշի համար և ասաց. «Առավոտյան հեռանալիս դու ինձ չես տեսնի: Թեև ես հիմա դրամ չունեմ, բայց կվճարեմ քո 3 ռուբլին, երբ ունենամ»: Հյուրանոցի տերը ոչինչ չասաց, սակայն չէր ակնկալում երբևէ կրկին տեսնել ոչ ծերունուն, ոչ էլ 3 ռուբլին:

Վերջապես ձյունը հալվեց, և հյուրանոցի վիճակը շատ լավացավ: Մարդիկ սկսեցին հյուրանոց գալ և մնալ ավելի հաճախ, քան նախկինում:

Լինելով բարեպաշտ մարդ, գարնանը հյուրանոցի տերը որոշեց գնալ քաղաքի եկեղեցի և երախտագիտություն հայտնել Աստծուն հյուրանոցի վիճակի բարելավման և հաջողության համար: Հասնելով մայրաքաղաք, նա ուղղվեց անմիջապես դեպի եկեղեցի: Ներս մտնելուն պես նա դիտեց եկեղեցին և աչքն ընկավ պատերը զարդարող սրբապատկերներին: Նա հայացքը հառեց հատկապես հեռավոր անկյունում գտնվող մի սրբապատկերի:

Դրանում պատկերված էր ալեխառն մի ծերունի, ում դեմքն աղոտ կերպով ծանոթ էր թվում: Մոտենալով` հյուրանոցի տերը ծերունու մորուքի վրա ճակնդեղի լաքա նկատեց, ապա տեսավ սրբապատկերի տակ գրվածը` «Սուրբ Նիկողայոս»:

Հյուրանոցի տերը ցանկացավ մոմ վառել սրբապատկերի մոտ, և երբ մատներով փորփրեց հողը` տեղավորելու մոմը, ապա շոշափեց մի փոքրիկ կոշտ բան: Դա դրամ էր` ռուբլի, կողքին կար ևս 2 ռուբլի: Հյուրանոցի տերը վերցրեց դրամները և կրկին նայեց սրբապատկերին. ճակնդեղի լաքան անցել էր, իսկ ծերունու դեմքը ժպտում էր:

Առաջադրանքներ

  • Տեքստում ընդգծված բառերը դո՛ւրս գրիր և բառակազմական վերլուծության ենթարկիր (բաժանի՛ր բաղադրիչների՝ արմատ, ածանց)։..

 խստաշունչ-շունչ (արմատ) խստա (ածանց)

հյուրանոց-հյուր (արմատ) անոց (ածանց)

ալեխառն— խառն (արմատ) ալե (ածանց)

ցնցոտիավոր -ցնցոտի (արմատ) ավոր (ածանց)

թթվասեր-թթու (արմատ) սեր (արմատ)

 բարեպաշտ -բարի (արմատ) պաշտող (արմատ)

մայրաքաղաք-մայր (արմատ) քաղաք (արմատ)

հեռավոր-հեռու (արմատ) ավոր (ածանց)

սրբապատկեր-սուրբ (արմատ) պատկեր (արմատ)

  • Վերականգնի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը։

ժպտում էր-ժպտալ

անցել էր-անցնել

վերցրեց-վերցնել

դիտեց-դիտել

լցրեց-լցնել

որոշեց-որոշել

հառեց-հառել

  • Տեքստից առանձնացրո՛ւ հյուրանոցի տիրոջը բնորոշող հատվածները։

Հյուրանոցի տերը շատ բարի էր ընկերասեր և կիրթ:

  • Պատմվածքի ասելիքին համապատասխանող առած-ասացվածքներ ընտրի՛ր։

2024

Մենք այսօր ընդանուր պարապմունք արեցինք հետո հեքիաթներ կարդացինք հետո էլ ազգային պարերը սովորեցինք։ Մենք այսօր քվեստ էինք անցնում, ես ղեկավար էի հաղթեց ընկերությունը։ Մեզ կանչեցին գրադարան այն տեղ նոր գրքեր էին ստացել։ ԵՎ այս պես էլ մեր օրը վերջացավ։

ՄԵՍՐՈՊ ՄԱՇՏՈՑ ԵՎ ՍԱՀԱԿ ՊԱՐԹԵՎ

Մեր ժողովրդի անցած պատմական ուղու մի շատ կարևոր հատվածն է 5-րդ դարը, որն անվանում են Ոսկեդար: Հենց այս դարում տեղի ունեցան հայոց պատմության մեջ վիթխարի նշանակություն ունեցող դեպքեր: Առաջին հերթին դա հայոց գրերի գյուտն էր: Հայոց գրերի ստեղծողը Մեսրոպ Մաշտոցն է: Մաշտոցի անունն ու գործը սրբություն է ամեն մի հայի համար: Իր գործում Մաշտոցը միայնակ չէր. նրա անբաժան համախոհն ու ընկերն էր հայոց կաթողիկոսը՝ Սահակ Պարթևը, իսկ մեծ հո­վանավորն ու օժանդակողը հայոց արքան էր՝ Վռամշապուհը:

Заплатка

Прочитайте рассказ Николая Носова «Заплатка».

Ответьте на вопросы:

  1. Какие штаны были у Бобки?Бобки были замечательные штаны: зеленые, вернее сказать, защитного цвета.
  2. Почему он хвастался?Бобка их очень любил и всегда хвастался:
  3. Как порвались штаны Бобки? Он порвал их с помощью забора.
  4. Что ответила мама? Что она не будет защиватать.
  5. Что сделали ребята? Посмеялись над ним.
  6. Как Бобка шил штаны? С заплаткой.
  7. Чем закончился рассказ? Бобка защил штаны и пошёл в двор.

2.Выпишите из текста слова, которые отвечают на вопросы кто? что?

— Ты будешь по заборам лазить, штаны рвать, а я зашивать должна?

Чего ты колешься? Ах ты, противная!

Ну, куда же это годится?

3.Выпишите из текста слова, которые отвечают на вопросы какой? какая? какое?

4. Выпишите из текста восклицательные и вопросительные предложения.

You can take the newspaper. I _____ it.

a.‘m not reading

b.don’t read

c.‘m not read

2I _____ to work by car, but today I’m going by bus.

a.usually go

b.‘m usually going

c.usually going

3’Where is John?’ ‘He _____ a shower.’

a.has

b.having

c.‘s having

4I _____ sport very often.

a.‘m not doing

b.don’t do

c.‘m not do

5Can you hear that? Our neighbours _____.

a.argue

b.arguing

c.are arguing

Our neighbours _____ almost every day.

a.argue

b.do argue

c.are arguing

7What time _____ work on Fridays?

a.is she start

b.does she start

c.is she starting

8I’m hungry. I _____ to eat something.

a.‘m wanting

b.‘m want

c.want

9’Where is Jane?’ ‘In the living room. She___________ a movie.’

a.‘s watching

b.watching

c.watches

10I _____________ TV when I’m having dinner.

a.‘m never watching

b.never watch

c.‘m never watch

Շրջանագիծ և շրջան
Դասարանական և տնային առաջադրանքներ
1․ Ինչպիսի՞ գիծն է կոչվում շրջանագիծ։

Շրջանագիծ է կոչվում այն երկրաչափական պատկերը, որը բաղկացած է մի կետից հավասար հեռավորության վրա գտնվող կետերից:
2․ Ի՞նչ է շրջանագծի շառավիղը։ Իսկ ի՞նչ է տրամագիծը։

Կենտրոնը շրջանագծի ծանկացած կետին  միացնող հատվածը կոչվում է շառավիղ: Շրջանագծի կենտրոնով անցնող լարը կոչվում տրամագիծ:
3․ Ո՞ր հատվածն է կոչվում շրջանագծի լար։

Շրջանագծի երկու կետերը միացնող հատվածը կոչվում է լար։
4․ Ի՞նչ է շրջանագծի աղեղը։

Շրջանագծի երկու կետերի միջև ընկած մասը կոչվում է աղեղ:
5․ Շրջանագծի լա՞ր է արդյոք նրա տրամագիծը։

Այո։
6․ Ի՞նչ է շրջանը։՛

Շրջանագծով  սահամանափակված մակերևույթը կոչվում է շրջան:
7․ Քանի՞ անգամ է շրջանագծի տրամագիծը մեծ նրա շառավղից։

2 անգամ։
8․ Ողիղը հատում է շրջանագիծը A և B կետերում։ Ի՞նչ կետերով պիտի
անցնի այդ ուղիղը, որպեսզի AB հատվածն ունենա հնարավոր
ամենամեծ երկարությունը։

Պետք է անցնի տրամագծի կետերով:
9․ Որտե՞ղ է գտնվում այն կետը, որի հեռավորությունը շրջանագծի
կենտրոնից հավասար է շրջանագծի շառավղին։

Շրջնագծի ցանկացած կետի հեռավորություն  կենտրոնից հավասար է շառավղին:
10․Գծե՛ք մի շրջանագիծ և նրա վրա նշե՛ք երեք կետ։ Յուրաքանչյուր
կետից շառավի՛ղ տարեք։


11․ Գծե՛ք երեք շրջանագիծ, որոնց կենտրոնները լինեն միևնույն
կետում։


12․ Երկու շրջանագծերի կենտրոնների հեռավորությունը 10սմ է։ Շրջանագծերի շառավիղներն են՝ 3սմ և 5սմ։ Կհատվե՞ն արդյոք այդ
շրջանագծերը։

8 < 10

Չեն հատվի։

13․ Գծե՛ք մի շրջանագիծ։ Ապա տարե՛ք երեք ուղիղ այնպես, որ
առաջին ուղիղը չհատի շրջանագիծը, երկրորդը շրջանագծի հետ մեկ
ընդհանուր կետ ունենա, իսկ երրորդը՝ երկու ընդհանուր կետ։


14․ Քանի՞ ճառագայթ է ելնում A կետից։

Ա) Պատ՝․ 5 ճառագայթ։

Բ) Պատ՝․ 5 ճառագայթ։

15․ Մեքենան, 1 ժամում անցնում է 60կմ, երկու քաղաքների միջև
ճանապարհը անցել է 4 ժամում։ Քանի՞ օրում մի քաղաքից մյուսը
կհասնի հետիոտնը, որը 1ժամում անցնում է 5կմ։

Լուծում

1)4×1=4

2)4×60=240 

3)240:5=48ժմ

Պատասխան՝ 2 օրում։


16․ Քաղաքից դուրս է եկել մի բեռնատար մեքենա, որի արագությունը
60կմ/ժ է։ 1ժամ անց նրա հետևից նույն ուղղությամբ դուրս է եկել մի
մարդատար մեքենա, որի արագությունը 80կմ/ժ է։ Քանի՞ ժամ անց
մարդատար մեքենան կհասնի բեռնատարին։

Լուծում 1)80-60=20  2)60:20=3ժ

Պատասխան՝ 3 ժամ անց։


17․ Մանկապարտեզում կա 20 հեծանիվ․ դրանց մի մասը երկանիվ է,
մի մասը՝ եռանիվ։ Բոլոր հեծանիվները միասին ունեն 55 անիվ։
Քանի՞ երկանիվ հեծանիվ կա մանկապարտեզում։

Լուծում

1) 10×2=20

2)10×3=30

3)30+20=50

4)55-50=5

5)10-5=5

6)10+5=15

Պատ`. 5 հատ երկանիվ և 15 հատ եռանիվ հեծանիվ։

Выполните задание:
1.Спишите, вставляя пропущенные окончания имён прилагательных. Выделите их.

В сплошном осеннем тумане, ранним зимним утром, в зимнем утреннем уборе, в тонком кру­жеве, на светлом фоне, в хвойном лесу, над левым берегом, о смелом человеке, об отважном поступке, о смешном слу­чае, над дальним лугом, чистым звёздным небом, морозным воскресным днём, с симпатичном зверьком, бодрым шагом.

2.Спишите, вставляя слова в скобках в нужной форме.

От горячего солнца туристы укрылись под могучем деревом.
Ранней весной старик снова поселился в своей избушке.

3.Составьте предложения из данных слов. Озаглавьте текст. 
осень, в, уже, лес, поле, пришла. В лес и поле пришла осень.
яркие, в, листья, цвета, раскрасила, она. Она раскрасила яркие листья и цветы.
сердитые, потом, ветры, подули. Сердитые ветры потом подули.
срывали, красивые, они, швыряли, листья, землю, на, и, их. Они швыряли и срывали красивые листья на их землю.
скоро, разноцветными, земля, листьями, покрылась